Sanat eleştirmenliği, sanat eserlerini analiz edip değerlendiren bir meslek dalı olarak karşımıza çıkmaktadır. Sanat eleştirmenleri, sanatın estetik ve kavramsal yönlerini inceleyerek izleyicilere ve sanatçılara kanvas tablolar hakkında geri bildirim sağlamaktadırlar. Bu alan, özellikle eleştirinin bağımsızlık ve derin bilgi gerektirdiği bir uzmanlık alanı olarak görülmektedir. Öte yandan, eleştirmenler, geleneksel yöntemlerin ötesine geçerek duvar tabloları açısından çağdaş sanatın karmaşık yapısını anlamaya da çalışmaktadır.
Eleştirmenlerin esas amacı sanatın her yönünü inceleyerek sanatçılara ve izleyicilere kendi düşüncelerini objektif bir şekilde yansıtmaktır. Dolayısıyla, bu meslek, derin bir bilgi birikimi, eleştirel düşünme yeteneği ve bağımsızlık gerektirmektedir. Günümüzde ise önceki dönemlerin yanı sıra, sanat eleştirmenleri, geleneksel yayınlar yerine sosyal medya ve bloglar gibi dijital platformlarda mdf tablolar da dahil olmak üzere eserleri değerlendirmektedirler.
GaagArt markası olarak bu eleştirmenleri sizler için derledik:
Amerikanın en ünlü sanat eleştirmenleri aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır:
Roberta Smith: 1948 yılı doğumlu eleştirmen, New York Times için yazmakta ve çağdaş sanat üzerine derinlemesine eleştiriler yapmaktadır.
Jerry Saltz: 1951 yılı doğumlu olan sanatçı, eşi Roberta Smith gibi bir sanat eleştirmenidir. New York dergisinde kıdemli sanat eleştirmeni olarak tanınan Jerry Saltz, aynı zamanda Pulitzer ödüllü bir yazar ve sosyal medya fenomenidir.
Rosalind E. Krauss: 1941 yılında Amerika’da doğan eleştirmen, sanat teorisi üzerine etkili çalışmaları ve Columbia Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapmasıyla bilinmektedir.
Dave Hickey: 1940 yılında doğup, 2021 yılında vefat eden ünlü eleştirmen, yaşamı boyunca Çeşitli dergilerde önemli yazılar yazmış ve kültürel eleştirileriyle tanınmıştır.
Britanyalı sanat eleştirmenleri arasında öne çıkan isimler aşağıdakilerdir:
John Berger: 1926 da Londrada doğan ünlü sanat eleştirmeni ve yazar, 2017 yılında Fransa’da vefat etmiştir. Sanatçı, özellikle modern sanatın önemli düşünürlerinden biri olarak kabul edilmekte ve eserleriyle toplumsal eleştiriler yapmasıyla bilinmektedir.
Roger Fry: 1866 İngiltere doğumlu ressam ve eleştirmen, 20. yüzyılın en etkili sanat eleştirmenleri ve sanatçılarından biri olarak kabul edilmektedir. Hayatı boyunca alanında oldukça büyük bir üne sahip olan sanatçı, Bloomsbury Grubu’nun da parçasıydı.
Julian Stallabrass: En bilinen sanat tarihçileri arasında yer alan sanatçı, 1960 Londra doğumludur. Özellikle, genç Britanyalı sanatçılar üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınmaktadır. Sanat tarihçiliğinin yanı sıra, fotoğrafçılık yetenekleriyle de tanınmaktadır.
Öne çıkan Çinli sanat eleştirmenleri arasında aşağıdaki sanatçılar yer almaktadır:
Karen Smith: Sanatçı, Çin’de çağdaş sanatın Batı ile etkileşiminde önemli bir yere sahiptir ve 1990’lardan beri Çin’in modern sanat gelişimini yakından incelemektedir. Çin çağdaş sanatının uluslararası alanda daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunarak Çin kültür politikaları, sansür ve Çin’in küresel sanat piyasası üzerindeki etkileri üzerine çalışmalar yapmaktadır.
Li Xianting: Çin’de “Siyasi Pop” ve “Cynical Realism” gibi akımların öncülerindendir. Aynı zamanda 1980’lerin başında Çin’de kavramsal sanatın yayılmasına destek vermiş, çağdaş sanatın ulusal ve uluslararası arenada tanıtımında önemli katkılarda bulunmuştur.
Gao Minglu: Sanatçı, özellikle Çin’in çağdaş sanatı üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmaktadır. Gao, Çin’deki modern ve çağdaş sanat hareketlerini analiz ederek, batı sanat dünyasına Çin’in sanatsal gelişim sürecini tanıtan önemli figürlerden biridir.
Fransa, özellikle modern sanat hareketlerinin gelişiminde öncü olan sanat eleştirmenleriyle tanınmaktadır. Önemli Fransız sanat eleştirmenlerinden bazıları aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır:
Charles Baudelaire: Baudelaire, 19. yüzyılın en önemli edebiyat ve sanat eleştirmenlerinden biri olarak bilinmektedir. “Modernite” kavramını geliştirerek Paris’in hızlı değişim sürecini gözlemlemiş ve bu kavramı sanata uyarlamasıyla tanınmaktadır.
Louis Vauxcelles: Vauxcelles, “Fovizm” ve “Kübizm” terimlerini ortaya atan eleştirmendir. 1905’te Henri Matisse ve diğer sanatçıların eserlerini tanımlamak için “vahşi hayvanlar” anlamına gelen “fauves” terimini kullanmıştır.
André Breton: “Sürrealizmin babası” olarak kabul edilen Breton, 20. yüzyılda sanatta bilinçaltı ve rüya imgelerinin kullanımını savunmuştur. Sürrealist manifestoları yazarak bu hareketi başlatmış ve Max Ernst, Salvador Dalí gibi sanatçılara ilham vermiştir.
Rönesans’tan günümüze kadar sanat dünyasına önemli katkılarda bulunmuş İtalyan sanat eleştirmenleri aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır:
Giorgio Vasari: 16. yüzyılın en tanınmış sanat tarihçilerinden ve eleştirmenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. “Le Vite de’ più eccellenti pittori, scultori, e architettori” veya diğer adıyla “En Ünlü Ressam, Heykeltıraş ve Mimarların Hayatları” adlı eseriyle sanat tarihi yazımının öncülerinden sayılmaktadır.
Giulio Carlo Argan: 20. yüzyılın önde gelen sanat tarihçilerindendir ve modern sanat eleştirisine katkılarıyla bilinmektedir. Özellikle Rönesans dönemi ve modern sanat üzerine yazılarıyla tanınmaktadır.
Achille Bonito Oliva: Çağdaş İtalyan sanat eleştirmenlerinden biridir ve 20. yüzyılın sonunda gelişen “Transavanguardia” hareketinin kurucusu olarak tanınmaktadır. Sanatçı, çağdaş sanatın toplumsal ve kültürel etkilerini analiz eden etkili bir küratör ve yazar olarak tanınmaktadır.
Rusya’nın zengin sanatsal geleneklerinin analizinde ve Batı dünyasına tanıtılmasında önemli rol oynayan ünlü eleştirmenlerden bazıları aşağıdaki şekildedir:
Vladimir Stasov: 19. yüzyılın en etkili sanat eleştirmenlerinden olan Stasov, Rus sanatını ulusal değerler çerçevesinde ele almıştır. Stasov, özellikle Rusya’nın ulusal kimliğini yansıtan sanatı savunarak, yerel kültürün Batı etkilerinden bağımsız olarak gelişmesini önermiştir.
Dmitri Sarabianov: Rus ve Sovyet sanat tarihçisi olan Sarabianov, özellikle 20. yüzyıl Rus avangart sanatı üzerine çalışmalarıyla tanınmaktadır. Malevich, Tatlin ve Rodchenko gibi avangard sanatçıların eserlerine dair kapsamlı analizler yaparak Rus sanatının küresel sanat dünyasındaki yerini vurgulamıştır.
Andrei Sinyavsky: Sinyavsky, 20. yüzyılda modern Rus edebiyatı ve sanatı üzerine yazılar yazmıştır. Sanatçının özgürlüğünü ve bireyselliğini savunarak Sovyet dönemindeki sansür ve devlet baskılarına karşı eleştirel bir duruş sergilemiştir.
Ünlü ressamlardan Rembrandt ilgili bilmeniz gerekenleri okumak için “Rembrandt: Bir dahinin hayatı ve ölümsüz eserleri” adlı içeriğimize geçebilirsiniz.
